Các Sơ Đồ Chiến Thuật Khắc Chế Nhau, Cách Khắc Chế Đội Hình 4

Vai trò của từng vị trí cầu thủ trong sơ đồ chiến thuật 4 3 3Biến thể của sơ đồ 4–3–3Điển hình của những đội bóng áp dụng thành công sơ đồ 433

Sơ đồ 4-3-3 là chiến thuật đã tồn tại từ rất lâu trong thế giới bóng đá. Đã có lịch sử lên tới khoảng 60 năm từ World Cup 1962 và Brazil là đội bóng đầu tiên vận hành sơ đồ chiến thuật tấn công mạnh mẽ. Chính sự thay đổi về chiến thuật và cách vận hành hợp lý nên sơ đồ 433 đã bắt đầu thịnh hành ở những năm sau đó ở các CLB và đội tuyển Quốc gia. Đội tuyển Đức và Argentina đã từng vô địch World Cup với sơ đồ đội hình 433.

Đang xem: Các sơ đồ chiến thuật khắc chế nhau

Thời nay, sơ đồ 433 vẫn đang được sử dụng khá nhiều với các biến thể phù hợp với năng lực của cầu thủ ở từng vị trí. Giai đoạn 2008 – 2012 chính là thời kỳ đỉnh cao của sơ đồ chiến thuật 433 với CLB Barcelona của HLV Pep Guardiola đã đánh dấu thời đại hưng thịnh cho sự phát triển của triết lý bóng đá tấn công tổng lực. Mặc dù vậy, sơ đồ này cũng tồn tại những mặt hạn chế. Hãy cùng kiemtung.vn tìm hiểu những thông tin cơ bản về sơ đồ siêu tấn công 4-3-3 cũng như những điểm mạnh, điểm yếu và các biến thể của sơ đồ này.

Sơ đồ 4-3-3 là gì?

Sơ đồ đội hình 4-3-3 được phát triển từ đội hình tấn công tổng lực 4-2-4 nhưng có một vài những thay đổi nhỏ để phù hợp hơn với các trận đấu. Việc rút một tiền đạo bổ sung cho hàng tiền vệ sẽ tăng khả năng phòng ngự. Bao gồm: thủ môn, 4 cầu thủ phòng ngự, 3 tiền vệ và 3 cầu thủ tấn công. Trong đó ở hàng thủ có 2 trung vệ, 2 hậu vệ cánh. Tuyến giữa là hai tiền vệ cánh, hàng tấn công là 1 tiền đạo cắm và hai cánh.

Đây là kiểu sơ đồ được nhiều huấn luyện viên trên thế giới ưa thích, không chỉ bởi tính tấn công cống hiến mà sự hiệu quả của nó cũng rất cao. Các đội bóng có thể tấn công theo nhiều cách: từ tạt cánh, đánh đầu và cho đến kiểu băng/bật của Tiki-taka hoa mỹ.

Cách vận hành sơ đồ 433?

Sơ đồ 433 thiên về tấn công, nó đòi hỏi đội hình phải có khả năng phòng ngự vững chắc để có thể vận hành một cách tốt nhất.

Với một sơ đồ 4-3-3 truyền thống, các đội bóng cần phải có một tiền vệ mỏ neo đúng nghĩa. Họ là những tiền vệ trụ thi đấu thấp hơn 2 người đồng đội còn lại ở khu vực giữa sân. Tiền đạo này có nhiệm vụ đánh chặn và thu hồi bóng.

Trong đội hình 433, các tiền vệ và tiền đạo luôn sẵn sàng di chuyển và hỗ trợ nhau tham gia tấn công. Hàng tiền vệ ở giữa sân có trọng trách vô cùng quan trọng trong việc điều phối và tìm cơ hội đưa bóng lên cho hàng công.

Cách vận hành sơ đồ 4-3-3 linh hoạt trong các vị trí

Điều quan trọng nhất của cách vận hành sơ đồ chiến thuật 4-3-3 là cần phải có một trung phong (tiền đạo cắm) thực thụ, là một cỗ máy săn bàn ‘chính hiệu’. Tiền đạo cắm luôn phải nắm bắt được tình huống để tối đa hóa khả năng ghi bàn cho đội bóng.

Hai vị trí tiền đạo cánh là những người phải sở hữu tốc độ tốt, khả năng đi bóng và giữ bóng cùng việc giải quyết các tình huống trong không gian hẹp nhanh chóng. Cộng thêm, các tiền đạo này có thể dứt điểm hai chân trong những pha ép biên vào trung lộ sẽ là vũ khí vô cùng lợi hại.

Hai hậu vệ biên luôn trong tư thế sẵn sàng dâng cao bọc lót khi cần để có thể tham gia các đợt tấn công. Những miếng đánh chồng biên và tạt cánh sẽ vô cùng hữu hiệu. Do vậy các hậu vệ biên phải đảm bảo tốc độ và thể lực đặc biệt là có thể hỗ trợ mọi lúc mọi nơi với cường độ cao trong suốt thời gian thi đấu.

Vai trò của từng vị trí cầu thủ trong sơ đồ chiến thuật 4 3 3

Tùy vào từng trận đấu và từng đối thủ thì HLV sẽ có những yêu cầu riêng biệt đối với từng cá nhân cầu thủ trong suốt quãng thời gian thi đấu để có cách tiếp cận tốt nhất và hợp lý nhất. Nhìn chung, 11 cầu thủ của sơ đồ 4-3-3 trong bóng đá sẽ mang những đặc điểm sau:

Thủ môn

Đây là vị trí trọng yếu và là chốt chặn cuối cùng của một đội bóng. Vì thế yêu cầu đối với vị trí này là khả năng tập trung và phán đoán các tình huống hợp lý trong suốt thời gian diễn ra. Đặc biệt, thủ môn trong sơ đồ này phải có khả năng chơi bóng bằng chân để phát động tấn công hoặc chia bài nếu cần thiết. Đồng thời thủ môn cũng là người có khả năng ra vào hợp lý để hạn chế đi những tình huống áp sát của tiền đạo đối phương.

Trung vệ

Hai trung vệ của sơ đồ này luôn là những đối tác ăn ý với nhau để có thể hỗ trợ nhau trong những đợt lên bóng của đối phương. Vì thế, hai cầu thủ này phải có tư duy chiến thuật tốt, đồng thời cần phải sở hữu thể hình chắc khỏe và khả năng đánh chặn thật sự tốt. Hai trung vệ có thể dạt sang cánh để giải tỏa áp lực cho khu vực cuối sân.

Trung vệ trong sơ đồ 4-3-3 là một ‘lá chắn’ chủ chốt trong hàng phòng ngự

Hậu vệ cánh

Đội hình 433 rất mạnh về khả năng tấn công, vì thế hai hậu vệ cánh RB (Right Back) và LB (Left Back) phải là người công thủ toàn diện và đảm bảo thể lực, nhãn quan chiến thuật cùng khả năng chuyền bóng tốt. Hai hậu vệ cánh luôn dâng cao hỗ trợ tấn công khi cần thiết. Những đường lên bóng từ cánh sẽ đem lại rất nhiều bất ngờ cho đối phương.

Hậu vệ cánh cần của sơ đồ 4-3-3 phải có sự cơ động trong việc dâng cao tấn công khi cần

Tiền vệ trung tâm

Với chiến thuật 4-3-3 phòng ngự phản công, đội bóng cần phải có một tiền vệ trung tâm quán xuyến khu vực tuyến giữa thi đấu thấp hơn so với 2 tiền vệ đồng đội. Thông thường, muốn chơi được ở vị trí này các cầu thủ phải có khả năng đọc trận đấu tốt có kỹ năng chuyền bóng xuất sắc và kỹ thuật cá nhân tốt để đảm bảo rằng việc luân chuyển bóng và điều tiết trận đấu được diễn ra một cách mạch lạc. Bên canh đó còn có một mẫu tiền vệ thuần phòng ngự, nhưng trong bóng đá hiện đại mẫu tiền vệ này gần như rất hiếm.

Tiền vệ trung tâm đóng vai trò rất quan trọng trong việc triển khai chiến thuật tấn công của sơ đồ 433

Tiền vệ cánh

Hai cầu thủ đá nhô lên cao hơn tiền vệ trung tâm sẽ có những thay đổi tùy theo tư duy chơi bóng cũng như chiến thuật của HLV. Nhưng nhìn chung, nhiệm vụ chính của họ là tạo ra một tam giác ba người tạo nên sự kết nối cần thiết làm cân bằng cho cả việc tấn công lẫn phòng ngự. Khi cần, một trong hai người sẽ hoán đổi vị trí cho nhau đồng thời hỗ trợ cho tiền đạo, một lùi về tuyến hai để nhận các pha bóng bật ra từ tuyến phòng thủ đối phương rồi triển khai tiếp các đợt tấn công.

Thêm nữa, ở vị trí này, hai cầu thủ kể trên sở hữu những đường chuyền vượt tuyến hoặc những đường chọc khe đột phá để tạo nên chiến thuật 433 phòng ngự phản công.

Tiền đạo cánh

Vì đây là sơ đồ thiên về tốc độ trong mỗi lần tấn công, vì thế hai tiền đạo cánh sẽ là nhân tố chủ chốt trong mỗi lần lên bóng. Nhiệm vụ của hai cầu thủ này tương đối đa dạng và không thực sự cố định, từ việc kéo giãn đội hình đối phương cho tới việc quấy phá hàng phòng ngự, đảo cánh di chuyển thẳng trung lộ, hỗ trợ trung phong, di chuyển thu hút tạo khoảng trống cho tuyến sau băng lên tạo đột biến. Bên cạnh đó là bộ óc sáng tạo, khả năng rê dắt cầm bóng, tạo đột phá đặc biệt nếu sở hữu khả năng dứt điểm từ xa sẽ là điểm cộng rất lớn.

Trung phong

Trung phong (hay tiền đạo cắm), là một vị trí quan trọng cho việc ‘làm bàn’ trong đội hình 4 3 3, một trung phong thực thụ cần phải có khả năng săn bàn. Đây cũng là vị trí đòi hỏi sự khéo léo cùng tốc độ để có thể tự làm tự ăn một cách độc lập trong những tình huống cố định.

Cầu thủ chơi ở vị trí trung phong cần phải có óc quan sát tốt để có thể tạo ra khoảng trống cho hai cánh cũng như tiền vệ xâm nhập vòng cấm tạo ra những phương án tấn công trung lộ bất ngờ. Việc phối hợp cùng đồng đội và khả năng tự thân vận động sẽ là điều tương đối khó tìm ở những vị trí tiền đạo trung phong trong thế giới bóng đá hiện đại ngày nay.

Chọn cầu thủ cho đội hình 4 3 3 ở vị trí trung phong cần tuyển thủ có thể lực tốt, tốc độ nhanh và khả năng ghi bàn chính xác

Điểm mạnh sơ đồ 4–3–3

Điểm mạnh nhất của sơ đồ 4-3-3 chính là dễ triển khai đội hình tấn công, kiểm soát bóng linh hoạt. Và điều quan trọng là một đội bóng sẽ không mất quá nhiều thời gian để làm quen với sơ đồ này trong một thời gian ngắn.

Bên cạnh đó, việc hai hậu vệ biên thường xuyên dâng cao hỗ trợ tấn công. Những miếng đánh chồng biên và tạt cánh sẽ vô cùng hữu hiệu. Đây là một trong những sơ đồ được đánh giá là có lối tấn công đa dạng bậc nhất với sự linh hoạt của các vị trí trên sân. Có thể tấn công trung lộ với hàng tiền vệ hoặc dựa vào những tình huống chồng biên để có thể thay đổi khả năng tấn công một cách linh hoạt và đột biến.

Xem thêm: Đâu Là Cách Chơi Io Dota 4, Hướng Dẫn Chơi Wisp (By Xiao)

Hình trên là ví dụ cho thấy cách triển khai điểm mạnh của sơ đồ 4-3-3 tấn công. Có thể thấy, các cầu thủ Barcelona thi đấu với một trục duy nhất để tạo ra một thế trận với những hình tam giác nhỏ thuận lợi cho các đường chuyền ngắn giữa các cầu thủ. Như vậy, các cầu thủ sẽ có khả năng kiểm soát bóng tốt cũng như có thể hỗ trợ nhau trong các tình huống dâng lên tấn công.

Với sơ đồ 433, các HLV có thể triển khai pressing tầm cao hiệu quả với quân số dày đặc ở gần khung thành đối với phương khiến cho đối thủ rất khó triển khai bóng từ phần sân nhà. Chiến thuật cho đội hình 433 có lợi thế là việc tấn công trung tuyến với bộ ba tam giác hoặc tứ giác rất khó có thể bắt bài và các khối hình này cũng là những bẫy pressing để khiến cho đối thủ rơi vào những pha quây bắt với số đông

Nhược điểm của sơ đồ chiến thuật 4-3-3

Nhược điểm của sơ đồ chiến thuật 4-3-3 chính là khá yếu trong những pha chống phản công. Do chỉ có một tiền vệ đánh chặn và các hậu vệ cánh thường xuyên leo biên. Thêm vào đó, các tiền đạo chơi ở 2 cánh thường nằm chờ bên phần sân đối thủ. Thế nên, nếu để đội bạn cướp được bóng và thực hiện những pha phản công nhanh, rất có thể đội bóng sẽ phải nhận bàn thua khi chỉ có một tiền vệ tham gia phòng ngự.

Sơ đồ 433 thường hay bị động trong những pha phản công nhanh của đối thủ

Đầu tiên là về vị trí hai hậu vệ cánh khi họ phải di chuyển liên tục trong suốt thời gian trận đấu và đảm bảo thể lực khả năng tranh chấp để lên công.

Tiếp đó là hàng tiền vệ khi chỉ có một mình tiền vệ trung tâm là nhiệm vụ phòng ngự khi hai tiền vệ công đã dâng lên hỗ trợ. Điều này sẽ cực kì nguy hiểm đối với các đội bóng có thiên hướng đánh trung lộ nhiều.

Tiếp nữa đó là vấn đề pressing tầm cao, việc này đòi hỏi khả năng kỹ thuật và sự chính xác tuyệt đối nếu không rất có thể đây sẽ là con dao hai lưỡi nếu như mắc lỗi vị trí. Điều này sẽ tạo ra rất nhiều khoảng trống phía sau lưng cầu thủ khiến cho các vị trí khác không thể bọc lót kịp thời và đương nhiên sẽ gây nguy hiểm trực tiếp cho khung thành đội nhà.

Cách khắc chế sơ đồ 4 3 3

Điểm mạnh của 4-3-3 là tấn công biên cũng như dựa vào trung phong chủ lực. Vì thế, sử dụng chiến thuật 4-5-1 hoặc 5-4-1 sẽ là cách khắc chế hữu hiệu khiến cho sức mạnh của sơ đồ 4-3-3 bị giảm đi đáng kể:

Khắc chế sức mạnh ở hai biên của 4-3-3 bằng chiến thuật 4-5-1: bằng cách bố trí nhiều cầu thủ ở giữa sân cùng với hàng thủ sẽ có thể bọc lót cho nhau tốt hơn trong việc tạo ra một bức tường thành khoảng 2-3 cầu thủ trước mặt cầu thủ chạy cánh. Với 5 cầu thủ tiền vệ ở giữa sân có thể điều tiết nhịp độ nhằm tăng khả năng phòng thủ ở khu vực trung tuyến cũng như hai biên, điều này có thể ngăn chặn được sức mạnh tấn công của thế trận 433.

Khắc chế tiền đạo sơ đồ 433 bằng sơ đồ phòng thủ 5-4-1: bằng việc ‘đổ bê tông’ ở hàng phòng ngự để lấp đầy khoảng trống đồng nghĩa với việc khai thác không gian của sơ đồ 4 3 3 sẽ không thể phát huy hiệu quả. Các hậu vệ phòng ngự đánh chặn được bố trí từ 2 người trở lên sẽ kèm tiền đạo của đối phương, khiến cho các tiền đạo đối phương khó xoay sở trong những tình huống có được bóng.

Biến thể của sơ đồ 4–3–3

Sơ đồ 4-3-3 cũng có rất nhiều biến thể khác phù hợp với từng cầu thủ mà huấn luyện viên có được. Tính đến thời điểm này, đang có tổng cộng 3 biến thể của 433 được các HLV sử dụng hiệu quả trong bóng đá bao gồm: 4-2-1-3, 4-3-2-1 và 4-3-3 với một số 9 ảo.

Sơ đồ 4-2-1-3

Ở sơ đồ 4-2-1-3, với việc bố trí 2 tiền vệ phòng ngự và 1 tiền vệ công thì việc tấn công lẫn phòng ngự đều được bổ sung một cách linh hoạt. Tuy nhiên, việc không có một tiền vệ trung tâm thực thụ sẽ khiến cho việc kiểm soát bóng ở khoảng giữa sân sẽ bị hạn chế.

Sơ đồ chiến thuật 4213 biến thể từ sơ đồ đội hình 433

Ưu điểm của sơ đồ này so với 4-3-3 truyền thống có thể giúp đội bóng luôn đủ người trong khâu phòng ngự. Mặc dù vậy, khi so về khả năng tấn công, sơ đồ biến thể này thua xa với sơ đồ 433 tấn công truyền thống.

Sơ đồ 4-3-2-1

Ở sơ đồ 4-3-2-1, các đội bóng sẽ có sức công phá mạnh mẽ trong lối đá trung lộ lẫn đá cánh nhờ có cặp tiền đạo lùi. Hai tiền đạo này sẽ đảm nhiệm cả vai trò dạt biên lẫn xé nách. Điều này giúp lối chơi của 4321 trở nên cực kì đa dạng và nguy hiểm. So với sơ đồ 4-3-3 cổ điển, sơ đồ này nguy hiểm hơn hẳn. Tuy nhiên, khả năng phòng ngự của nó vẫn còn nhiều yếu điểm so với sơ đồ cũ.

Sơ đồ 4-3-2-1 biến thể từ 433 cổ điển

Sơ đồ này thực chất là chiến thuật 433 mới nhất nhưng cải tiến khi không có hai tiền đạo cánh thay vào đó là những tiền đạo có thiên hướng đá lệch trái và phải, Cùng với đó là một vị trí trung phong cắm đúng nghĩa, với cách bố trí như này sẽ khiến cho khoảng cách giữa các cầu thủ không quá xa nhau tạo nên một tập thể tấn công tương đối gắn kết. Trong sơ đồ này sẽ tạo nên sự hài hòa giữa tấn công trung lộ và hành lang cánh nhưng vẫn để lộ khoảng trống cố hữu.

Sơ đồ 433 với một cầu thủ ‘số 9 ảo’

Sơ đồ 433 với một cầu thủ ‘số 9 ảo’ là một sơ đồ khá ‘bá đạo’ so với 4-3-3 cổ điển. Số 9 ảo có rất nhiều khái niệm trong sơ đồ thi đấu. Từ ghi bàn, kiến thiết và cả lùi sâu nhận bóng. Để làm được tất cả những nhiệm vụ này, cầu thủ số 9 ảo trong sơ đồ 433 biến thể cần sở hữu tư duy chiến thuật và kĩ thuật thượng thừa.

Việc đầu tiên, cầu thủ đó phải là một người điều tiết tốt nhip điệu tấn công. Đồng thời sở hữu khả năng nhìn thấy trước vị trí di chuyển của các đồng đội. Sau đó, nhờ vào kĩ thuật của mình, họ đưa bóng đến chân đồng đội ở một vị trí thuận lợi để họ dứt điểm hoặc thoải kiến tạo cho đồng đội. Ngoài nhiệm vụ trên, cầu thủ số 9 ảo cần phải biết ghi bàn. Một số 9 ảo không biết đưa bóng vào lưới thì không được xem là một số 9 ảo thực thụ.

Bên cạnh đó, cầu thủ số 9 ảo trong sơ đồ 433 bóng đá hiện đại khi thi đấu cần phải biết thu hút hậu vệ đối phương và tạo khoảng trống cho các đồng đội băng xuống ghi bàn. Đôi khi, cầu thủ này phải lùi rất sâu đến tận giữa sân để nhận bóng. Thậm chí là thu hồi bóng, làm bóng cho các đồng đội phía trên hoặc dùng kĩ thuật cá nhân đột phá vòng vây rồi thực hiện một cú sút xa.

Sơ đồ 4-3-3 với cầu thủ số 9 ảo đã từng vươn đến đỉnh cao khi siêu sao bóng đá Lionel Messi đảm nhiệm vai trò này.

Điển hình của những đội bóng áp dụng thành công sơ đồ 433

HLV Pep Guardiola và thời đại hưng thịnh của Tiki Taka trong những năm tháng cùng Barcelona

Nói tới cách xếp đội hình 4-3-3 phải kể tới Barca với đế chế hoàng kim của Tiki taka đầy biến ảo và đậm chất ma mị. Những đội bóng đối đầu với Barca đều nhận những thất bại lên tới nhiều con số và lúc đó thật khó để có thể kiềm tỏa được những con người bấy giờ. Với sơ đồ tấn công tổng lực nhưng đầy tính sáng tạo và linh hoạt Barcelona đã tạo nên đế chế vàng son của mình ghi danh mãi với lối đá Tiki Taka đã làm khuynh đảo trời Âu một thời.

HLV Pep Guardiola và thời đại hưng thịnh của Tiki Taka trong những năm tháng cùng Barcelona

Dải ngân hà Real Madrid với 3 năm liền vô địch Champions League

Nhắc tới Barca thì chúng ta cũng thể nào quên được siêu kỷ lục 3 lần vô địch cup C1 liên tiếp của Real Madrid trong các năm từ 2016,2017 và 2018. Dưới thời HLV Zidane, nhờ việc sử dụng chiến thuật đội hình 4-3-3 nên Real đã làm lu mờ đi tất cả các đội bóng đẳng cấp khác với sự xuất sắc của Ronaldo, Benzema cùng hàng tiền vệ đắt giá bậc nhất châu Âu. Thời đó, Real nổi lên như một ông vua đấu cup khi ẵm trọn toàn bộ những danh hiệu quốc nội cũng như vô địch giải đấu danh giá Champions League trong vòng 3 năm liên tiếp.

Dải ngân hà Real Madrid với 3 năm liền vô địch Champions League

Liverpool và Man Utd đều có thời gian sử dụng sơ đồ biến ảo 4-3-3

Hai đội bóng tại Ngoại Hạng Anh cũng là hai kình đich với nhau đó là Liverpool cùng Man Utd đều sử dụng sơ đồ này trong khoảng 3 năm về trước. Liverpool đã thành công với chiếc cup vô địch Ngoại Hạng Anh còn Quỷ Đỏ cũng lên ngôi vô địch Europa League cùng Mourinho trong những năm tháng ông còn tại vị.

Xem thêm: Cách Lên Đồ Annette Mùa 15: Bảng Ngọc Annette Mùa 14 Mới Nhất

Tính tới thời điểm hiện tại, sơ đồ 4-3-3 vẫn còn được ưa chuộng trên khắp thế giới điển hình là các CLB ở ngoại hạng Anh. Tuy nhiên có sự biến đổi đó là không sử dụng trung phong mà thay vào đó là số 9 ảo. Vì những điểm mạnh mà sơ đồ này mang lại nên trong những năm tháng tiếp theo chắc chắn vẫn còn rất nhiều CLB áp dụng những biến thể khác nhau của 4-3-3 để vận hành lối chơi một cách linh hoạt nhất.